biekesblog


zaterdag 28 januari 2012

Waarom? Daarom (dan toch).

Waarom? Daarom?

Ik staak maandag. Daarzie, ik durf het zeggen. Niet cool? Conservatief? Onverantwoordelijk? Tja... Het zal me worst wezen. Maar sta me toe mijn laattijdige beslissing even toe te lichten.

Met stijgende verbazing heb ik de debatten en de berichtgeving gevolgd over de “algemene” staking van 30 jan. Eerlijk, ik was helemaal niet van plan om te staken. Niet dat ik geen begrip kon opbrengen voor de verzuchtingen en zorgen van de vakbonden en de stakingsadepten. Je bent een kind uit een vakbondsnest of je bent het niet. Maar ik zag en zie staken niet langer als het meest efficiente drukkingsmiddel en volg de twijfels over de timing van en de communicatie rond deze staking. Twee jaar langer werken leek me in eerste instantie ook helemaal geen drama. Een storm in een glas water. Maar toen besloot ik het hele debat van wat nader te gaan volgen...en schrok ik me rot.

Wat me me meteen verbaasde en mateloos irriteert is de aggressieve toon van het hele debat.
Er wordt ons een generatiekloof aangepraat die er naar alle waarschijnlijkheid niet is. Er moet en zal gepolariseerd worden. Zogenaamd verantwoordelijke burgers staan met getrokken messen tegenover onverantwoorde kortzichtigen. Die arme nietsvermoedende babyboomers krijgen een hoop drek over zich heen. Het is allemaal hun schuld dat de jongere generatie het zoveel lastiger zal hebben. Het bestaansrecht van de vakbonden, ooit toch de bondgenoten van de brave, ploeterende werkmensch, wordt in twijfel getrokken. De overheid en de bedrijfswereld stonden erbij en keek ernaar...en slaakten af en toe een bemoedigend kreetje om de antistakingtroepen aan te moedigen. Zelfs uit zogenaamd sociaal-progressieve hoek klonk afkeurende taal.
Wederzijds begrip en respect waren en zijn nergens te bespeuren. Een hallucinant schouwspel.

De vraag die mij al die tijd in de greep hield bleef onbeantwoord: Hoe zijn we hier in vredesnaam beland?

Laten we eens kijken naar de ware aanleiding van al het tumult: de crisis en wat we ermee moeten of vooral niet moeten.

1. Er heerst crisis. Niet alleen hier, maar zowat overal in de westerse wereld. Economische crisis betekent strikt genomen “schaarste”. Als er schaarste is betekent dat dat er geen geld genoeg is voor bepaalde dingen. Welke dingen? Tja. Dat is een kwestie van prioriteiten, me dunkt. Nu vraag ik me ook af of die schaarste er werkelijk is. Ik lees her en der in betrouwbare bronnen dat miljardenbedrijven de afgelopen jaren massaal winst boekten. Nu ben ik geen econoom, maar is het naïef om ons af te vragen waar al die winsten dan naartoe zijn? En of het wel eerlijk is om van een economische crisis te spreken als enkel de onderste lagen van de maatschappelijke piramide geraakt worden?
Als ik me niet vergis werd ons sociale stelsel ingevoerd kort na WOII. Intussen is de welvaart ongeveer vervijfvoudigd. Maar er is zogenaamd geen geld om dat sociale stelsel in stand te houden. Ik ben sceptisch.

2. Het hele debat gaat over economische noden en motieven. De burger wil meer koopkracht, de bedrijven en de overheid willen economische groei. Is dat werkelijk wat onze samenleving nodig heeft...nog meer groei? Denken we dan werkelijk dat we tot in het oneindige kunnen groeien? Wie moet en zal er baat hebben van die groei? Hoe gaan we ervoor zorgen dat de extra’s daar belanden waar ze het hardst nodig zijn? Of blijven we het normaal vinden dat een eenoudergezin meer belastingen betaalt dan een miljardenbedrijf? Enne...hoezo meer koopkracht? Om wat te kopen? Nog een flatscreen? Nog een suv? Is het dan zo dwaas om te bedenken dat er misschien grenzen zijn aan het dwangmatige consumptiegedrag van de middenklasse? Wat met duurzaamheid en de zorgwekkende gevolgen van al dat hyperconsumeren op ons leefmilieu? Voor wie op en onder de armoedegrens leeft is koopkracht overigens een leeg en cynisch begrip.
Ik hoor te pas en te onpas dat Duitsland zo’n voorbeeldfunctie heeft op het gebied van economisch beleid. Over de hele legers armen die er intussen dagelijks aangroeien, daarover geen woord. Dat mensen er 2 jobs hebben om te kunnen overleven, o.a. bij gebrek aan een minimumloon, dat is een detail.

3. Voor de historici onder ons: economische recessie is een steeds terugkerend fenomeen. Na de recessie volgt er weer groei. Enz. Het is nooit anders geweest. Wat baat het om nu snel wat ingrijpende langetermijnoplossingen in te voeren om een crisis te bestrijden die binnen een paar jaar waarschijnlijk van de baan is? Paniek is zelden een goede raadgever.

4. Die zogenaamd broodnodige economische groei kan blijkbaar enkel verwezenlijkt worden als iedereen een betaalde baan heeft en houdt. Nu meen ik toch begrepen te hebben dat onze maatschappij massaal vergrijst. En dat de wachtlijsten in de zorgsector steeds langer worden. Een plekje vinden in een zorgtehuis is haast onbegonnen werk. Degelijk en voldoende personeel vinden om dit gestaag groeiende leger bejaarden te verzorgen is blijkbaar al even heikel. Dat laatste geldt evenzeer voor de kinderzorg; Een plekje in de kinderopvang dient gereserveerd te worden nog voor de conceptie.
Als iedereen massaal aan het werk moet, wie gaat er dan voor de kinderen en ouderen zorgen waarvoor er overduidelijk niet genoeg plaats is in de zorgsector? Getuigt het niet van een zorgwekkende onverschilligheid om uit te gaan van een socio-economisch model dat zijn kwestbaarste leden onderbrengt in tehuizen en opvangcentra? Ons land staat onderaan de Europese lijst wat zwangerschapsverlof betreft. Het tijdkrediet dat mensen in staat stelt om voor zieke ouders of kinderen te zorgen staat momenteel ter discussie.
Wat evenvaak vergeten wordt: de leefbaarheid van dit land is deels te danken aan talloze vrijwilligers die maatschappelijk relevant, maar onbezoldigd werk uitvoeren. Werk dat anders gewoon niet gebeurt, want economisch niet valabel.
Als we met z’n allen massaal en zo lang mogelijk voltijds aan het werk gaan, dan is er geen ruimte meer voor sociaal engagement, voor familiezorg, voor opvoeding, voor levenskwaliteit tout court. Ben ik de enige die dat soort steriele en economisch gestuurde samenleving een weinig opbeurend vooruitzicht vind? Welvaart of welzijn? Wat zal het zijn?
Wat niet in geld kan worden uitgedrukt heeft blijkbaar geen waarde...tot we het zonder moeten stellen?

Is het de taak van de vakbonden om zichzelf in vraag te stellen en opnieuw uit te vinden? Om constructief mee te zoeken naar creatieve en duurzame oplossingen? Om te durven afwijken van het uitgeholde anti-patronaatsdiscours? Jazeker.
Maar kunnen we het aub eens zijn over de noodzaak van sociale partners die ertoe doen? Of willen we terug naar af?
Het is de taak van overheid en bedrijfswereld om te streven naar en te ijveren voor een structureel andere verdeling van de welvaart ipv te roepen dat het geld op is terwijl er wraakroepende winsten worden vergaard en ceo’s zichzelf hallucinante bonussen uitkeren.
Het is de taak van elke mondige burger om mee te denken over en open te staan voor een ander maatschappijbeeld. Om de bereidheid te tonen om anders te gaan denken en leven. Want laat ons wel wezen: deze crisis is niet louter een economische. Maar ook een sociale, een maatschappelijke, een ideologische, een culturele en een ecologische. Met wat economische ingrepen hier en daar gaan we het niet redden.
Staken een druppel op een hete plaat? Misschien wel. Maar niet als je iets nuttigs doet met de extra tijd die op die manier vrijkomt: breng eens tijd door met je kinderen, bezoek een ziek familielid of vriend, doe geheel vrijwillig iets voor iemand anders, koop eens helemaal niets...of ga het debat aan, waar en met wie dan ook.

5 opmerkingen:

  1. Staking is een uiterste drukkingsmiddel dat enkel mag gebruikt worden na mislukte onderhandelingen, niet in het midden van goed lopende onderhandelingen. Daarom ben ik tegen de staking.
    (getypt als een socialist in hart en nieren)

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik zie staken trouwens niet als een verlofdag en ik zal mijn zieke familieleden of vrienden wel bezoeken in't weekend of 's avonds. Pllllease....

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik zie enkele goeie observaties, maar imo de verkeerde conclusies. Als je het hebt over "nog een flatscreen, nog een suv,... " dan heb je daarin gelijk. Die discussie over koopkracht hangt mijn voeten uit : we hebben met zijn allen decennia boven onze stand geleefd, en zijn we daardoor gelukkiger ? Het is nu echter het ideale moment om weer ons op niveau te komen, en is dan dan maar met één auto en één flatscreen en één laptop, so be it. Is het nodig 100 km te rijden om te gaan shoppen voor kleren die niet eens versleten zijn maar gewoon "uit de mode" zijn ? We zijn de slaaf van onze consumptiedrang en die koopkracht hoeft voor mij echt niet in stand gehouden te worden. Misschien is less wel more, dus een besparing kan en moet imo.

    en wat uw puntje 3 betreft : de reinste struisvogelpolitiek : we steken met zijn allen de kop in de grond en duimen dat alles weer ok is als we hem eruit halen, maar : waarom dan de moeite doen om wél te staken ??

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Inderdaad, laat het ons ook hebben over duurzaamheid en sociaal & familiaal engagement!

    BeantwoordenVerwijderen